Şu anda nelerle meşgulsünüz, neleri dert ediniyor yahut nelere teşne duruyorsunuz, bilmiyorum.

 Belki sanat, belki siyaset, belki davalar, yargılamalar, ekonomik meseleler. Kavgalar, gürültüler, hastalar, hastalıklar… Bugünlük çıkın hepsinin dışına ve bir sevinci hissedin. Bu sevinç üzerimize bir kutlu bahardan yayılsın. Derin bir nefes alın, içinize ferahlık dolsun. Bir ay boyunca tekrarlayın bunu, günün belli bölümlerinde, ve O’nu hatırlayın. Bu ayda doğduğunu, dünyaya getirdiği müjdeyi ve güzelliği hatırlayın. Hatırlarken O’nu anın ve eşiğine günde hiç olmazsa belli miktar salat ve selam arz edin. Şiirler okuyun, O’nu anlatan; kitaplar karıştırın, O’ndan bahseden… Diyanet İşleri Başkanlığı’nın hazırladığı zengin etkinliklere yol uğratın; Ayasofya’da açılan Hilye sergisine gidin mesela. İnsanlara O’nu andıracak hediyeler verin, O’na giden yollarda yürüyün. Bir ay olsun hayatınıza O’nunla anlam katın, O’na yönelip ilhamlar devşirin. O’nu bilin, tanıyın… Aşağıdaki satırları, O’nu tanımak adına, sizinle daha önce de paylaştım ve şimdi yeniden hatırlayalım diye Hakani’nin Hilyesi’nden derliyorum:

İskender PALA
17 Nisan 2012, Salı & Zaman Gazetesi

Kurumuş bir çiçek buldum mektupların arasında
Bir tek onu saklıyorum onu da çok görme bana
Aşkların en güzelini yaşamıştık yıllarca
Bütün hüzünlü şarkılar hatırlatır seni bana
Unutma ki dünya fani veren Allah alır canı
Ben nasıl unuturum seni can bedenden çıkmayınca
BARIŞ MANÇO 

Ayine-i İskender

–BİR GÜN GÖÇTÜN GİTTİN-
Bu yazı bir mersiye (ağıt) değil, bir güzelleme olsun istiyorum. Çünki güzelliklerin musikiye yansıyan yüzüydü o. Hüznü de coşkuyu da, sevinci de, kederi de, hicranı da, vuslatı da onun şiirlerinden ve ezgilerinden süzmeniz mümkündü. Bir yiğit adamdı ve “Yaz dostum, selam almayana yiğit denir mi?” diye soruyordu yüreklilikle. 65 milyonu kuşatan selamını bütün yüreğiyle vermişti; ve herkes o selamı canla başla aldı. Her ideolojiye aynı derecede uzak; her fikre aynı derecede yakındı. Hayatını san’at ve estetik üzerine kurmuştu. Bu bakımdan ben onu hep bir bilge sanatçı olarak düşündüm. “Belli ki gittiğin yerden kara haber var” mısraını, kaybolmuş bütün güzellerimiz, bütün güzelliklerimiz adına okumak mümkündü. Hele o, “Kurban olam..” diye geçit istediği sıra sıra dağlardan hangimiz sevgilimizin geleceğini düşlemedik; yahut hangimiz o dağların ardında kalan sevgilerimizi düşünmedik?

Saymaya kalksam kaç tanesini hatırlayabilirim, bilmiyorum. Ancak onun şarkılarının her birerlerinde beni çeken bir özge musiki, bir özge ses mutlaka bulunurdu. En rafine şarkıları benim için o hazırlamıştı sanki. Hemen her şiirinden bir gizli hüzün duyduğumu itiraf etmeliyim. Benim için onun bütün dizeleri tarihten izler taşıyordu çünki. Atalarımızın dilinden, folkloruna; kültüründen, mistisizmine kadar geniş bir yelpazede o en yerli kahramandı sanki. Nitekim Gülpembe’yi dinler yahut Süper Babaanne’nin macerasına dalarken, nağmelerin arasında hep kendimizden bir şeyler hissettik milletçe. Unutamadım ile hepimizin gizli dünyasını ısıttı, ışıttı. Artık yalnızca müzelerde görebildiğimiz Halhal’ı yeniden kadınlarımızın takıları arasına katarken de bizdendi o. Kurban olduğu tatlı dille “Aynalı kemer ince bele” derken “Seher vakti vurulduğu” kadim zaman güzellerini hatırlamayanımız kaldı mıydı hiç? Ya o romantik müziğe bindirilmiş şu içli sözler hangimize klasik çağların unutulmuş sevdalarını yaşatmadı?

İki küçük kol düğmesi
Bütün bir aşk hikayesi

Gündemden çıkmak üzere olan ata sözlerimizi ve deyimlerimizi sık sık tekrarlamasının altında bilinçli bir yerlilik ruhu vardı. Gerçi Çelebi’liği tescilliydi; ama “Ali yazar Veli bozar / Keskin sirke küpüne zarar”, yahut “İşte hendek işte deve / Ya güdersin ya gidersin (Ya atlarsın ya düşersin) // İşte Halep işte arşın / Ya aşarsın ya biçersin” gibi dil yadigarlarını seslendirdikçe, gözümün önüne hep Fatih devrinde yaşamış usta dilci ve şair Necati Bey gelirdi. Gerçi bu da şairdi, şiirinin gücünü de Türk diline olan hassasiyetinden alıyordu; ama her yeni bestesinde şiiri mi kuvvetli; yoksa müziği mi diye beni düşündürmüştü. Öz melodiyi öz dil ile yoğurdu. Halktan hiç kopmadı, bilakis onun değerlerine, duyarlılıklarına, folkloruna, efsanelerine önem verdi.
Giydiği kaftanlar, parmaklarını dolduran yüzükler hep bir amaç için vardı. Batı enstrümanlarını kullanarak doğunun en gizemli şarkılarını besteledi. “Bir ben var ki benim içimde, benden öte benden ziyade” derken Yunuslayın konuşuyor; “Halk içinde muteber bir nesne yok devlet gibi” derken, kılıca olduğu kadar söze de hükmeden Muhteşem Süleyman’ın görkemiyle haykırıyordu. Hele “Gesi Bağları’nda bir top gülüm var” derken tam bir Türkmen kocası idi. O Osmanlı idi ve en son bestesini Osmanlı için yapmıştı.
O 700 yıldan süzülen bir alp erendi.
Velhasıl o bir bilge sanatçıydı ve şimdilerde tam tersi yaşansa ve bağa destursuz girilse de değişmeyen gerçeği, şu dizelerde keramet gibi duran, adına yakışır “Barış” mesajını şöyle dillendiriyordu:
Dost elinden “Gel!” olmazsa varılmaz
Rızasız bahçenin gülü derilmez
Kalpten kalbe bir yol vardır görülmez
Gönülden gönüle gider yol gizli gizli
“Simsiyah gecenin koynundayım, yapayalnız” dizesini söyleyen de; hemen ardından “Uzaklarda bir yerlerde türküler söyleniyor” diyen de o idi.
Ve o türküler şimdi,
Güz yağmurlarıyla, bir gün göçtün gittin, demekte. Allah rahmet eylesin.

DEYİMLERİMİZ   

Sarı Çizmeli Mehmet Ağa Önce şu mısraları okuyalım: Yaz dostum! Yoksul görsen besle kaymak bal ile Yaz dostum! Garipleri giydir ipek şal ile
Yaz dostum! Öksüz görsen sar kanadın kolunu
Yaz dostum! Kimse göçmez bu dünyadan mal ile
Yaz tahtaya bir daha / Tut defteri kitabı
Sarı Çizmeli Mehmet Ağa / Bir gün öder hesabı
Evet! Hesabı öde(me)yen Sarı Çizmeli’nin hikayesi şöyle:
Sarı çizmenin moda olduğu bir zamanda, İzmir eşrafından birisi uşağını çağırıp tembih etmiş:
– Bak a efendi! Aydın’dan Mehmed Ağa isminde birisi gelecek. Harman zamanında sarı çizme alması için 14 akçe vermiştim. Borcunun vadesi geldi, bugün defterden borcunu sildim. Şimdi faytona bin, doğru istasyona! Uzun boylu, orta yaşlı, efe bıyıklı biridir, hemen tanırsın.
Uşak istasyona varmış. Tren boşalmaya başlamış. Bir müddet tarife uygun adam aramışsa da nafile. Bari çizmesinden tanıyayım diye bu sefer ayakları tarassuta başlamış. Ne var ki sarı çizmelerden giyen giyene. Nihayet çaresizlik içinde en benzettiği kişiye seslenmiş:
– Mehmed Ağa! Bizim bey seni konakta bekliyor.
Tesadüf bu ya, sarı çizmeli adamın adı Mehmed olup Aydın’da kendisini Ağa diye çağırırlarmış. Beraberce konağa varmışlar. Bey bakmış ki gelen sarı çizmeli ile onun borçlusu Mehmed Ağa arasında bir benzerlik yok. Elindeki defterin alacak hanesine bir yandan Mehmed Ağa’nın adını yeniden yazarken diğer yandan uşağı paylamaya başlamış. Nihayet uşak,
– Bey, demiş, burası koca bir şehir, sarı çizmeli de çoktu; Mehmed Ağa da. Seninkini yaz deftere bir daha!
Bu hikaye halk arasında yayıldıktan sonra, kim olduğu, ne olduğu belli olmayan birisinden bahsedilirken “Sarı çizmeli Mehmed Ağa” deyimi kullanılmaya başlamış. Barış Çelebi’nin şarkısı dinlendikçe de asla unutulmayacaktır.

BERCESTE
Halk içinde muteber bir nesne yok devlet gibi
Olmaya devlet cihanda bir nefes sıhhat gibi
Muhibbi (Kanuni Sultan Süleyman)

                    04 Şubat 1999   İskender PALA  (Zaman Gazetesi)

BERCESTE

Şeb-i yeldayı müneccimle muvakkıt ne bilür

Mübtelâ-yı gama sor kim geceler kaç saat

En uzun gecenin hangisi olduğunu ne zaman ayarcıları, ne takvim hazırlayanlar bilir!.. Gecelerin kaç saat olduğunu sen asıl gam müptelasına sor (uzun gecenin ne demek olduğunu ancak o bilir).

Sâbit

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Ger derse Fuzûlî ki güzellerde vefâ var

Aldanma ki şâir sözü elbette yalandır.

                         Fuzûlî